Pompalı Sıcak Sulu Kalorifer Tesisatları; En yaygın olarak kullanılan sistemlerdir.  

Kazanlar

Isıtma tesisinin ısı üreticisidir. Yakılan yakıtın verdiği ısı yardımı ile sıcak su veya buhar sağlar. Çok fazla çeşitleri olmakla birlikte ısı taşıyıcı akışkanın cinsine göre;  Sıcak Su, Kaynar Su ve Buhar Kazanları. Yapım şekillerine göre; Çelik Alev - Duman Borulu ve Demir Döküm Dilimli kazanlar.Yakıt cinslerine göre ise; Katı, Sıvı ve Gaz yakıtlı olmak üzere çeşitli iimler alırlar.

TERMOMETRE : Kazan suyunun sıcaklığını gösterir. Kazanın ya da gidiş kollektörünün üzerinde bulunur.

Kömürlü kazanlar çalışırken, elektirikler kesilirse, devridaim pompası çalışmayacağından bir süre sonra kazan ısısı aşırı derecede artacaktır. Bu durumda herhangi bir tehlikeye beydan vermemek için yapılacak işler şunlardır 1 – Ana vana açılır.  2 – Hava klapeleri iyice kısılır.   3 – Toz kömür ya da kül ile ateş üzeri kalınca kapatılır.   4 – Bu işlemlere rağmen kazan ısısı hala yükseliyorsa ateş dışarı alınır. Baca damperi, küllük ve ateş kapakları sonuna kadar açılır ve içeri soğuk hava girmesi sağlanır. Ateş üzerine asla su dökülmemelidir.

Termometre

Kazan suyunun sıcaklığını gösterir. Kazanın ya da gidiş kollektörünün üzerinde bulunur.

Hidrometre

Binadaki su seviyesini gösterir. Kazanın ya da gidiş kollektörünün üzerinde bulunur.

Gidiş Kollektörü

Kazanda ısınıp binadaki ısıtıcılara gidecek olan suyun gidiş kolonlarına dağıtıldığı yer. (Çapı büyük borulardan yapılmıştır.

Dönüş Kollketörü

Isıtıcılarda ısısını verip soğumuş olan suyun dönüş kolonları ile taşınarak kazana dönmek üzere toplandığı yer.

Sirkülasyon Pompaları

Kazanda ısıtılmış suyun tesisatta dolaşımını sağlar. Tek hızlı ve üç hızlı tipleri vardır. Eski sistemlerde dönüş kollektörü ile kazan arasında bulunur. Bu sistem, kömürle çalışan sistemler dışında pek kullanılmamaktadır. Sirkülasyon pompalarının gidişe bağlanması gerekir. Böylece, sistemin hava yapması ve üst katların ısınmama problemleri ortadan kalkacaktır. Sirkülasyon pompalarının çıkışında mutlaka chekvalf olmalıdır. Ayrıca giriş ve çıkışlara tam sızdırmazlığın temini için küresel vanaların konulması önerilir. 

Giriş - Çıkış Vanaları

Sirkülasyon pompalarının girişinde ve çıkışında bulunur. Çalıştırılacak pompanın vanaları açılır, pompa durunca bu vanalar kapatılıp ana vana açılır.

Ana Vana

Dönüş kollektörü ile kazan arasında bulunur. Pompa durdurulunca açılır ve suyun tabi sirkülastonu sağlanır. Suyun kısa devre yapmaması için pompa çalışırken kapatılmalıdır.

Gidiş Kolonları

Kazanda ısınan sıcak suyu ısıtıcılara taşıyan borulardır. Gidiş kollektörü üzerine bağlanır.

Dönüş Kolonları

Isıtıcılarda ısısını verip soğuyan suyu dönüş kollektörüne taşıyan borulardır. Dönüş kollektörü üzerine bağlanmıştır.: İçlerinde dolaşan sıcak suyun ısısını odalara yayan cihazlardır. Yapılış şekillerine göre çeşitli isimler alırlar. En fazla kullanılanı radyatörlerdir.

Isıtıcılar

İçlerinde dolaşan sıcak suyun ısısını odalara yayan cihazlardır. Yapılış şekillerine göre çeşitli isimler alırlar. En fazla kullanılanı radyatörlerdir.

İmbisat (Genleşme) Depoları

Kazanın ve tesisatın emniyetini sağlar. Eski tesisatlarda yada kömürle çalışan sistemlerde çatı katında bulunur. Tesisatta dolaşan ve kazanda genişleyen suyun fazlası bu depoda toplanır. Tesisattaki su soğuyarak seviyesi düşünce buradan tamamlanır. Çatıya konan genleşme (imbisat) deposu en üst radyatör üst seviyesinden 1 - 1,5 metre yüksekte olmalıdır. Aksi hallerde, dönüşe yerleştirilmiş kapalı genleşme deposu kullanılmalıdır ki kapalı genleşme depolarının çeşitli avantajları vardır. Örneğin; Kazan dairesinde kazanın yanında olduğundan kontrolü kolaydır. Donma tehlikesine maruz kalmaz. Çatıdayken tesisat ortadan kalktığı için çatı başka işler için kullanılabilir. Sistemin ömrünü uzatır ve sistemde kireçlenmeden dolayı meydana gelen problemler ile ısınmama problemleri meydana gelmez, dolayısı ile de yakıt tasarrufu sağlanır. 

Haberci Borusu

Tesisata su verilirken imbisat deposunun ve tesisatın tamamen dolduğunu haber veren borudur. Bu borudan su gelmeye başlayınca tesisata su verilmesi durdurulur.

Gidiş ve Dönüş Emniyet Boruları

Kazanın emniyetini sağlar. Kazanda ısınıp genişleyen su gidiş emniyet borusundan imbisat deposuna dolar ve soğuyarak tesisatta su seviyesi düşünce dönüş emniyet borusundan su tamamlanır.

Kazana Su Verme Musluğu

Tesisatta su eksildiğinde suyu tamamlamak için kullanılır. Kazanın alt kısmında bulunur.

 

Kazan Dairesi Yerleştirme Kuralları ve Bacalar

 

16 Ocak 1985 tarih ve 186637 sayılı Resmi Gazete' de yayımlanan yönetmeliğe göre; Kazanların kenarının duvardan veya duvara monte edilmiş cihazlardan uzaklığı en az 70 cm., iki kazan arasındaki uzaklık en az 40 cm. olmalıdır. Kazan dairesinin yüksekliği, kazanın üzerinde yer alan düzenlerin gerektiğinde tamir ve bakım yapılması sırasında zorluk çıkartmaması için en az, kazan aksesuarı seviyesinin üzerinde en az bir metrelik serbest mesafe kalacak şekilde düzenlenir.

Kazan daireleri, yanma için gerekli temiz havanın girebilmesi için, zemin düzeyinde ve duman bacası kesitinin %50' si kadar kesitte bir temiz hava girişi ile dış havaya bağlanmış olamalıdır. 

Kazan dairelerinde toplanacak pis havanın uzaklaştırılması için duman bacası kesitinin en az %25' i kadar kesitte, ağzı kazan dairesinin tavan düzeyinde bulunan bir pis hava bacası bulunacaktır.  

Her kazanın ayrı bir duman bacası olacak, birden fazla kazan, her ne sebeple olursa olsun aynı bacaya bağlanmayacaktır

Kalorifer bacalarına soba, şohben vs. Bağlanmayacaktır.                        

Duman boruları, teknik bir zorunluluk olmadıkça binanın dış duvarına konmayacaktır.            

Baca duvarlarının et kalınlığı bir tuğladan az olmayacak ve baca duvarı yapımında delikli tuğla veya briket kullanılmayacaktır. 

Bacalar kalorifer tesisatı projesinde belirtilen kesitlerde, dışarıdan hava almayacak şekilde içi ve dışı sıvalı olarak yapılacaktır. Bacalar,   kazan çekişini  azaltmaması amacıyla mümkünse komşu binadan en az 6 metre uzaklıkta bulunacak ve ait olduğu bina mahyasının en az 80 cm. üzerine çıkarılacaktır. Bacalar mümkün olduğu kadar yön değiştirmeyecek şekilde yapılacak, yön değiştirme mecburiyeti olduğunda yatay açı en az 60 derece olacaktır. Bacaların en altında  sacdan ve hava sızdırmayacak şekilde yapılmış, contalı bir temizleme kapağı yapılacaktır. Yatay duman kanalları bacaya en az %5' lik yükselen bir eğimle bağlanacak ve uzunluğu hiç bir surette baca yüksekliğinin 1/4' ünü aşmayacaktır.      

Duman kanallarının temizlenmelerine imkan verecek, ısı yalıtımlı, kolay açılıp kapanabilen ve en küçük ölçüsü 30 x 30 cm. olan yeter sayıda temizleme kapağı bulunacaktır.

Duman kanalları bacaya doğrudan doğruya veya zorunlu durumlarda yuvarlak dirseklerle bağlanacak, asla 90 derecelik keskin ölçekli dirsek kullanılmayacaktır.